polski

 Rezolucja budapeszteńska

1. Europejska Federacja Narodowych Instytucji Językoznawczych (EFNIL) opowiada się za ogólnoeuropejską wielojęzykową infrastrukturą języków, stanowiącą podstawowy warunek rzeczywistej wielojęzykowości Europy i wielojęzyczności jej obywateli.

2. Rozwój nowoczesnej, wysokiej jakości infrastruktury leksykograficznej, obejmującej porównywalne(paralelne) korpusy, jedno-, dwu- i wielojęzyczne słowniki i leksykalne bazy danych, tezaurusy, bazy terminologiczne, sieci wyrazowe oraz współmierne narzędzia i wyposażenie leksykalne, stanowi warunek sine qua non dla nauki (obcych) języków i używania ich przez obywateli Unii Europejskiej w celu przekładania, interpretowania i wielojęzykowego przetwarzania tekstów za pomocą systemów i urządzeń technicznych.

3. Podstawowe zasoby i zbiory leksykalne dobrej jakości powinny istnieć dla wszystkich (oficjalnych) języków UE: powinny one zawierać dwujęzyczne narzędzia i zasoby dla par językowych, które nie są dostatecznie obsługiwane przez komercyjnie zorientowany przemysł językowy.

4. Jeżeli wielojęzykowy wymiar niezbędnej infrastruktury leksykalnej wykracza poza możliwości jakiegokolwiek obszaru językowego lub kraju, oczekuje się, że UE odegra czynną rolę w rozwoju infrastruktury oficjalnych języków, dostępnej w każdym państwie członkowskim.

5. Z tego względu Europejska Federacja Narodowych Instytucji Językoznawczych wzywa rządy państw członkowskich, a także Komisję Europejską i inne odpowiednie organy UE:

(a)    do popierania rozwoju i dostępności – dla wszystkich par językowych – dwujęzycznych słowników i współmiernych narzędzi cyfrowych, a także usług sieciowych, których wyraźnie potrzeba w ich społecznościach językowych, niezależnie od komercyjnych sporów co do produkcji i marketingu takich produktów;

(b)   do pobudzania innowacyjnych technologii i metod, które korzystają z nowych sposobów pojmowania mechanizmów leksykalnych, łącznie z możliwościami jakie stwarza otwarta pomoc społeczna (crowd-sourcing) i do udzielania istotnego wsparcia stosownym sieciom eksperckim i projektom badawczym, opartym na współpracy instytutów leksykologicznych poszczególnych państw członkowskich UE;

(c)    do popierania partnerstwa między instytucjami publicznymi oraz między publicznymi i prywatnymi, co stwarza nowe możliwości rozwoju w warunkach konkurencji dla przemysłu językowego w UE z uwzględnieniem faktycznych potrzeb różnych społeczności językowych w UE;

(d)   do zapewnienia, że infrastrukturalne aspekty zostaną w pełni zintegrowane z całą polityką UE, służącą promocji europejskiej wielojęzykowości, wielojęzyczności i nauki języków.

6.   Europejska Federacja Narodowych Instytucji Językoznawczych (EFNIL) oferuje swoje doświadczenie, by pomóc decydentom w rozwijaniu i monitorowaniu strategii odpowiadających temu wyzwaniu.